Het Circuit de Spa-Francorchamps is al decennia lang het gezicht van de Belgische Grand Prix, maar België heeft ook andere circuits gehad die F1-races organiseerden. Naast Spa vonden er ook races in Zolder en Nijvel plaats en zelfs Brussel deed een poging met een race op de Heizelvlakte.
Foto’s: F1
Tot begin jaren zeventig was Spa-Francorchamps jarenlang de vaste locatie voor de Grote Prijs van België. Maar het circuit kwam steeds meer onder vuur te liggen vanwege de hoge snelheden en het ontbreken van voldoende veiligheidsmaatregelen. Daarom ging de internationale autosportfederatie op zoek naar alternatieven. Twee circuits stelden zich kandidaat: het bestaande circuit van Zolder en een gloednieuw parcours in Nijvel.
Racen op de Heizelvlakte
Minder bekend is dat Brussel ook zijn eigen Grote Prijs organiseerde: Le Grand Prix de Bruxelles. De eerste editie vond in 1949 op de Leopold III-laan plaats. Toen dat gebied te stedelijk werd, verhuisde de race naar de Heizelvlakte. Na Expo ’58 was daar namelijk veel ruimte vrijgekomen, waardoor er een stratencircuit ontstond dat onder andere over de Ring en langs Strombeek-Bever liep. In 1961 kreeg de race de status van officiële F1-wedstrijd, al telde die niet mee voor het kampioenschap. Het evenement was van korte duur: de afsluiting van de Ring en de slechte staat van het wegdek maakten het organiseren steeds moeilijker. Na vier edities werd de race definitief stopgezet. De laatste editie werd door de Belg Willy Mairesse in een Ferrari gewonnen.
Een kort leven voor Nijvel
In 1972 gaf de FIA de voorkeur aan het circuit van Nijvel. Gelegen vlak bij Brussel, werd het gezien als modern en veilig. Dat jaar vond er voor het eerst een officiële F1-race plaats. Toch was het geen lang leven beschoren. Het vlakke, technische parcours werd door de rijders als ‘oninspirerend’ bestempeld en ook het publiek toonde weinig interesse. Na slechts twee edities, in 1972 en 1974, viel het doek over het F1-avontuur in Nijvel. Financiële problemen, een gebrek aan sfeer en de heropleving van Spa-Francorchamps maakten verdere voortzetting onmogelijk. Het circuit raakte in verval en werd uiteindelijk in de jaren 80 definitief gesloten.
De opkomst van Zolder
Vanaf 1975 werd Zolder de vaste locatie voor de Belgische Grand Prix. Tien keer streek het Formule 1-circus er neer. Het circuit kreeg lof voor zijn moderne infrastructuur en gold als een veiliger alternatief voor Spa. Toch blijft Zolder onlosmakelijk verbonden met een tragisch moment in de F1-geschiedenis: de dood van Gilles Villeneuve. Tijdens de kwalificaties op 8 mei 1982 maakte de Ferrari-rijder een fatale inschattingsfout. Hij raakte de wagen van Jochen Mass en werd uit zijn cockpit geslingerd. Enkele uren later bezweek hij aan zijn verwondingen in het ziekenhuis van Leuven.
In 1985 keerde de F1 definitief naar Spa terug, dat grondig aan de moderne veiligheidsnormen werd aangepast. Sindsdien is het Ardense circuit opnieuw de vaste waarde voor de Grote Prijs van België.
